ที่มาของภาพ, Serenity Strull/ Getty Images
Article informationAuthor, เดวิด ร็อบสันRole, บีบีซีนิวส์ 5 สิงหาคม 2024
เหตุใดคนจำนวนไม่น้อยมักเอาใจช่วยผู้ที่เสียเปรียบหรืออ่อนแอกว่าในการแข่งขัน แทนที่จะเลือกเชียร์ฝ่ายที่มีแววคว้าชัยชนะ ไม่ว่าจะเป็นในการเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ หรือมหกรรมกีฬาโอลิมปิก ? คำตอบของเรื่องนี้อาจเผยความจริงเบื้องลึกทางจิตวิทยาเกี่ยวกับตัวเราเองที่ไม่มีใครล่วงรู้มาก่อน
เรื่องเล่าในประวัติศาสตร์จำนวนมาก เต็มไปด้วยพล็อตหรือโครงเรื่องที่กล่าวถึงการไต่เต้าเพื่อประสบความสำเร็จของ “อันเดอร์ด็อก” (underdog) ซึ่งก็คือมวยรอง, ม้านอกสายตา, หรือไก่รองบ่อนในสำนวนภาษาไทยนั่นเอง ไม่ว่าจะเป็นเทพนิยายที่เรารู้จักกันดีอย่างซินเดอเรลลา ไปจนถึงภาพยนตร์ดังอย่าง Rocky Balboa หรือ “ร็อกกี้ 6 ราชากำปั้น” รวมทั้งภาพยนตร์ที่สร้างจากเรื่องจริงของ “อีริน บร็อกโควิช” (Erin Brockovich) ล้วนกล่าวถึงตัวเอกที่ตกเป็นเบี้ยล่างในตอนแรก แต่สามารถพลิกสถานการณ์จนเอาชนะผู้ที่ทรงอำนาจและมีพละกำลังเหนือกว่าได้
เรามักเห็นการเอาใจช่วยคนอ่อนแอเช่นนี้บ่อยครั้งในวงการกีฬา เช่นในกรณีของทีมเลื่อนน้ำแข็ง (bobsled) จากจาเมกาซึ่งเป็นประเทศในเขตร้อนนั้น พวกเขาได้รับความนิยมเพิ่มขึ้นอย่างรวดเร็วระหว่างการลงแข่งกีฬาโอลิมปิกเป็นครั้งแรก จนถูกนำไปสร้างเป็นภาพยนตร์เรื่อง Cool Running (1993)
นักวิเคราะห์การเมืองบางคนยังบอกว่า การสวมบทบาทเป็นมวยรองหรือเบี้ยล่างอาจช่วยเรียกคะแนนสงสารจากผู้มีสิทธิ์ออกเสียงเลือกตั้งได้ ซึ่งก็เหมือนกับโดนัลด์ ทรัมป์ เมื่อครั้งลงสมัครชิงตำแหน่งผู้นำสหรัฐฯ ครั้งแรก ในปี 2016 โดยเขาใช้ประโยชน์จากการที่ไม่เคยดำรงตำแหน่งทางการเมืองใด ๆ มาก่อน สร้างภาพลักษณ์ของคนขาดประสบการณ์เจนจัดที่มักเสียเปรียบบนเวทีการเมือง และในตอนนี้กมลา แฮร์ริส ว่าที่คู่แข่งจากพรรคเดโมแครตของเขาก็หันมาใช้แผนเดียวกัน
ผู้พ่ายแพ้ที่รัก
อย่างไรก็ตาม ผลการศึกษาวิจัยทางจิตวิทยาว่าด้วยบุคคลที่เป็นม้านอกสายตาเหล่านี้มีอยู่น้อยมาก เพราะมันไม่น่าจะเป็นไปได้ว่า มนุษย์ที่มีธรรมชาติมุ่งฝักใฝ่ความสำเร็จ อำนาจ และเกียรติยศ จะหันไปเข้าข้างคนที่ส่อแววว่าจะตกเป็นผู้แพ้มาตั้งแต่เริ่ม
Skip เรื่องแนะนำ and continue readingเรื่องแนะนำใครคือ ทิม วอลซ์ คู่หูชิงรองประธานาธิบดีสหรัฐฯ ของกมลา แฮร์ริส"สว่าง จันทร์พราหมณ์" นักกรีฑาวัย 103 ปียูซุฟ ดิเคช นักแม่นปืนตุรกีสุดชิลคือใคร ทำไมจึงกลายเป็นไวรัลในโอลิมปิกIBA และคณะกรรมการโอลิมปิกสากล มองต่างกันอย่างไร กรณีนักชกแอลจีเรีย
End of เรื่องแนะนำ
ทฤษฎีอัตลักษณ์ทางสังคมซึ่งเป็นแนวคิดทางจิตวิทยาแบบดั้งเดิมเคยให้คำอธิบาnewcastle united fun88 wallpaperยไว้ว่า ปัจเจกบุคคลสามารถได้รับเกียรติภูมิจากความสำเร็จของกลุ่มที่ตนสังกัดอยู่ ดังนั้นเมื่อวีรบุรุษที่เขาหรือเธอชื่นชมยกย่องมีอันต้องพ่ายแพ้หรือล้มเหลว ปัจเจกบุคคลอาจรู้สึกว่านั่นคือความพ่ายแพ้ของตนเองด้วย และสิ่งนี้อาจส่งผลให้ความมั่นใจในตนเองลดลง ดังนั้นจึงเป็นไปได้ยากที่ผู้คนจะเลือกเชียร์คนอ่อนแอ จนทำให้ตัวเองต้องผิดหวังและเสียใจในภายหลัง
ที่มาของภาพ, Getty Images
คำบรรยายภาพ, อดัม พีตตี้ นักว่ายน้ำชาวอังกฤษ ถือเหรียญเงินโอลิมปิกจากการแข่งว่ายท่าผีเสื้อ 100 เมตร มาถ่ายภาพคู่กับนิโคโล มาร์ติเนนกี เจ้าของเหรียญทอง และนิก ฟิงก์ เจ้าของเหรียญเงินอีกคนหนึ่ง
แต่ถึงกระนั้นก็ตาม งานวิจัยของโจเซฟ แวนเดลโล และคณะ จากมหาวิทยาลัยเซาท์ฟลอริดาของสหรัฐฯ ที่ตีพิมพ์เผยแพร่เมื่อช่วงกลางทศวรรษ 2000 ได้พิสูจน์ยืนยันว่าปรากฏการณ์ทางจิตวิทยาที่คนชอบเอาใจช่วยผู้แพ้นั้นมีอยู่จริง โดยทีมผู้วิจัยได้ทำการทดลองกับนักศึกษาชาวอเมริกัน ก่อนการแข่งขันกีฬาโอลิมปิกปี 2004 จะเริ่มขึ้นเล็กน้อย
นักศึกษาจะได้รับข้อมูลสถิติ ซึ่งเป็นจำนวนเหรียญโอลิมปิกสะสมของ 5 ประเทศ ที่นักกีฬาของแต่ละชาติเคยคว้ามาครองไว้ในอดีต ได้แก่สวีเดน (469 เหรียญ), บัลแกเรีย (195 เหรียญ), เบลเยียม (140 เหรียญ), เม็กซิโก (40 เหรียญ), สโลวีเนีย (6 เหรียญ) จากนั้นให้ลองจินตนาการว่า สองชาติในจำนวนนี้ลงแข่งขันกันเองในกีฬาว่ายน้ำ แล้วจึงตัดสินใจว่าต้องการเชียร์ฝ่ายใดมากกว่ากัน โดยให้คะแนนในระดับ 1-9 จากไม่ต้องการให้ชนะเลย (1) ไปจนถึงต้องการให้ชนะอย่างสุดจิตสุดใจ (9)
ผลคือไม่ว่าจะจับคู่ชาติใดให้แข่งขันกันก็ตาม ผู้เข้าร่วมการทดลองมักจะต้องการให้ฝ่ายที่มีเหรียญรางวัลน้อยกว่าชนะเสมอ เช่นหากจับคู่ให้สวีเดนแข่งกับเบลเยียม ผู้เข้าร่วมการทดลองจะต้องการให้เบลเยียมชนะเป็นส่วนใหญ่ ซึ่งโดยรวมแล้วอาจกล่าวได้ว่า 75% ของคนเหล่านี้ชอบเชียร์และลุ้นเอาใจช่วยมวยรองนั่นเอง
ทีมวิจัยของแวนเดลโลยังทำการทดลองเพิ่มเติม เพื่อค้นหาปัจจัยแวดล้อมที่อาจส่งผลให้ปรากฏการณ์ทางจิตวิทยานี้เด่นชัดขึ้นหรืออ่อนแรงลง โดยในการทดลองหนึ่ง ผู้เข้าร่วม 2 กลุ่ม จะได้อ่านประวัติของทีมบาสเก็ตบอลสองทีม คือ CSKA Moscow กับ Maccabi Tel Aviv แต่กลุ่มหนึ่งจะได้อ่านประวัติที่ทีมแรกมีผลงานย่ำแย่และมีประสบการณ์อ่อนด้อย ซึ่งแตกต่างกับทีมที่สองราวฟ้ากับเหว อย่างไรก็ตาม ผู้เข้าร่วมการทดลองอีกกลุ่มหนึ่งจะได้อ่านประวัติของทั้งสองทีม ซึ่งบอกเล่าเรื่องราวแบบตรงกันข้ามชนิดพลิกหน้ามือเป็นหลังมือ
หลังได้ชมวิดีโอบันทึกการแข่งขันที่เกิดขึ้นจริง ผู้เข้าร่วมการทดลองจะต้องตอบแบบสอบถาม ซึ่งผลปรากฏว่าทั้งสองกลุ่มต่างเอาใจช่วยทีมที่ตนเชื่อว่าเป็นไก่รองบ่อน เนื่องจากมองว่าทีมที่อ่อนแอกว่าต้องพยายามมากเป็นพิเศษ เพื่อชดเชยกับข้อด้อยที่ตนเองเสียเปรียบอีกฝ่ายอยู่ ทำให้คว้าคะแนนสงสารจากผู้ชมไปครองได้สำเร็จ
การทดลองอีกครั้งหนึ่งของแวนเดลโลยังพิสูจน์ว่า การที่ผู้คนจะเห็นอกเห็นใจคนที่ตกเป็นเบี้ยล่างหรือไม่นั้น ขึ้นอยู่กับการรับรู้ของพวกเขาในประเด็นเรื่องความเป็นธรรมที่เกี่ยวข้องด้วย เช่นทีมกีฬาไก่รองบ่อนที่มีประวัติผลงานย่ำแย่ จะไม่ได้รับคะแนนสงสารจากผู้ชม หากทราบว่าทีมดังกล่าวได้รับการอัดฉีดงบประมาณสนับสนุนอย่างท่วมท้นมาแล้ว ดูเหมือนว่ามีเพียงความทุกข์ยากลำบากที่เกิดจากการอยู่ในสถานะเสียเปรียบหรือไร้พลังอำนาจอย่างแท้จริงเท่านั้น ที่จะ “กระตุ้นเร้าความรู้สึกว่าเบี้ยล่างได้รับความอยุติธรรม ซึ่งคนส่วนใหญ่ต้องการแก้ไขมัน” แวนเดลโลกล่าว
เด็กน้อยไม่เห็นใจผู้แพ้
น่าประหลาดใจว่าผลการศึกษาปรากฏการณ์นี้ในเด็กเล็ก กลับได้ผลลัพธ์ที่แตกต่างออกไปจากผู้ใหญ่มาก “เด็กในวัยไม่กี่ขวบปีแรกจะเลือกเชียร์หรือเข้าข้างฝ่ายที่แข็งแกร่งกว่าและมีโอกาสชนะมากกว่า ซึ่งพฤติกรรมนี้ดูเหมือนจะเป็นการปกป้องผลประโยชน์ของตัวเด็กเอง” ฟรังซัวส์ เกวสก์ นักวิจัยหลังปริญญาเอก ที่ศูนย์วิจัยประสาทวิทยาศาสตร์แห่งเมืองลียงของฝรั่งเศสกล่าว “ต่อเมื่อเด็กได้เรียนรู้ถึงคุณค่าทางศีลธรรมแล้วเท่านั้น พวกเขาจึงจะเริ่มต้องการให้เกิดความเท่าเทียมหรือความเป็นธรรมกับทุกคน”
ในงานวิจัยที่ตีพิมพ์เผยแพร่เมื่อปี 2021 ของเกวสก์ เขาทำการศึกษาเรื่องการรับรู้อารมณ์ของผู้อ่อนแอจากสายตาของคนวัยผู้ใหญ่ทั่วไป โดยให้ผู้เข้าร่วมการทดลองอ่านการ์ตูนและดูคลิปวิดีโอที่คนสองคนมีปฏิสัมพันธ์กัน โดยให้ตัวละครหนึ่งดูมีอำนาจเหนือกว่า และออกคำสั่งให้อีกฝ่ายคอยรับใช้โดยเสิร์ฟน้ำและนำข้าวของที่ต้องการมาให้ จากนั้นผู้วิจัยได้ตั้งคำถามให้ผู้เข้าร่วมการทดลองตอบว่า บุคคลที่ได้เห็นในการ์ตูนและคลิปวิดีโอกำลังรู้สึกอย่างไร
นี่เป็นคำถามกำกวม ซึ่งไม่ได้เจาะจงว่าต้องการทราบความรู้สึกของตัวละครคนไหนแน่ แต่ผู้เข้าร่วมการทดลองกลับมีแนวโน้มที่จะกล่าวถึงอารมณ์ความรู้สึกของฝ่ายที่ตกเป็นผู้รับใช้ มากกว่าฝ่ายที่ทำตัวเป็นนายอย่างชัดเจน เกวสก์บอกว่า “คนส่วนใหญ่ไม่สนใจความรู้สึกของคนที่ออกคำสั่งด้วยซ้ำ” ซึ่งอคตินี้จะยิ่งเพิ่มขึ้นเป็นทวีคูณ หากคนที่ทำตัวเป็นนายออกคำสั่งอย่างเอาแต่ใจไร้เหตุผล “อาจเป็นได้ว่า คนส่วนใหญ่มักจะมองคนที่เป็นเจ้านายว่าใจดำ และเลือดเย็นยิ่งกว่าบ่าวทาสที่ต่ำต้อย” เกวสก์กล่าว เขายังบอกว่าคนทั่วไปมักไม่คาดคิด ว่าผู้มีอำนาจจะมีอารมณ์ความรู้สึกซับซ้อนหลากหลายรูปแบบ จึงทำให้ไม่สนใจในเรื่องนี้ไปโดยปริยาย
ที่มาของภาพ, Getty Images
คำบรรยายภาพ, กมลา แฮร์ริส กำลังพยายามสวมบทบาทเป็นมวยรองหรือเบี้ยล่าง ซึ่งอาจช่วยเรียกคะแนนสงสารจากผู้มีสิทธิ์ออกเสียงเลือกตั้งได้
เรื่องเล่าสร้างแรงบันดาลใจ
ด้วยอคติที่หยั่งรากลึกฝังใจมนุษย์เช่นนี้ จึงไม่น่าแปลกใจว่า เรื่องราวของผู้อ่อนแอหรือเบี้ยล่างกลายเป็นตำนานที่เล่าขานกันซ้ำแล้วซ้ำอีกในทุกวัฒนธรรม ในทุกช่วงเวลาของประวัติศาสตร์ “มันมีความโรแมนติกแฝงอยู่ ในเรื่องราวของบุคคลหรือกลุ่มคนที่สามารถเอาชนะอุปสรรค จนได้รับผลสำเร็จที่ไม่คาดฝันได้” ศาสตราจารย์ โรเบิร์ต เลาต์ ผู้เชี่ยวชาญด้านทรัพยากรบุคคลและการจัดการ จากมหาวิทยาลัยโอไฮโอสเตตของสหรัฐฯ กล่าว เขาเชื่อว่าผู้คนได้รับแรงบันดาลใจจากเรื่องราวเหล่านี้ “เพราะมันทำให้พวกเขาตระหนักว่า ทุกอย่างเป็นไปได้หากมีความมุ่งมั่นและทุ่มเททำงานอย่างหนัก”
ในงานวิจัยที่เขาทำร่วมกับเนธาน เพ็ตทิต จากมหาวิทยาลัยนิวยอร์ก และซาราห์ ดอยล์ จากมหาวิทยาลัยแอริโซนา ศ.เลาต์พบว่า “ผู้อ่อนแอที่ตกเป็นฝ่ายเสียเปรียบ มักลงแข่งขันโดยมุ่งจะเอาชนะให้ได้ ซึ่งความคิดแบบนี้มาจากกรอบการมองโลกแบบทะเยอทะยานใฝ่สูง (promotion mindset) ในขณะที่ผู้แข็งแกร่งและได้เปรียบซึ่งมีโอกาสชนะสูงกว่า มักลงแข่งขันเพื่อมุ่งป้องกันแชมป์หรือหลีกเลี่ยงความสูญเสียเป็นหลัก (prevention mindset) พวกนี้จะไม่ได้มุ่งเอาชนะ แต่ต้องการหลีกเลี่ยงผลลัพธ์ไม่พึงประสงค์ที่อาจเกิดขึ้นมากกว่า”
เราสามารถนำหลักการนี้ไปประยุกต์ใช้ ในการพูดปลุกเร้าให้กำลังใจกับผู้อื่นได้ โดยเน้นถึงเกียรติภูมิและความภาคภูมิใจที่จะได้รับกับผู้อ่อนแอ หากเขาสามารถฝ่าฟันอุปสรรคจนเป็นฝ่ายชนะ แต่ควรใช้การกระตุ้นเตือนให้แชมป์เก่าหรือผู้ที่ได้เปรียบอยู่แล้ว คำนึงถึงสิ่งที่จะต้องสูญเสียไปหากพ่ายแพ้ในครั้งนี้
สถานการณ์ในชีวิตจริง
นอกจากการลุ้นหรือเชียร์กีฬาแล้ว เกวสก์มองว่าความรู้สึกเห็นอกเห็นใจผู้อ่อนแอเสียเปรียบของเรานั้น ยังมีอิทธิพลต่อการเกิดทัศนคติในประเด็นต่าง ๆ ที่กว้างขวางออกไปอีก ทั้งในเรื่องการเมือง, ความเป็นธรรมในสังคม, รวมทั้งความขัดแย้งระหว่างประเทศ “ดูเหมือนว่าปรากฏการณ์นี้จะรุนแรงมาก เพราะสามารถพบได้ในมนุษย์เกือบทุกคน ไม่ว่าจะเป็นเพศใดหรือมีสถานะทางอำนาจอย่างไรก็ตาม”
ผู้ที่ต้องการเพิ่มคะแนนนิยมให้กับตนเอง สามารถสร้างภาพลักษณ์ให้ดูเหมือนกับม้านอกสายตาที่แทบจะไม่มีโอกาสชนะเลยได้ โดยเฉพาะอย่างยิ่งเมื่อต้องเผชิญกับศัตรูคู่แข่งที่มีอำนาจและบารมีมายาวนาน ซึ่งงานวิจัยก่อนหน้านี้เคยค้นพบว่า นักการเมืองที่ดูเป็นเบี้ยล่างหรือถูกตีตราว่าเป็นไก่รองบ่อน สามารถจะมีภาพลักษณ์ที่ดูอบอุ่นและน่านิยมชมชอบในสายตาของประชาชนเพิ่มขึ้นได้
กมลา แฮร์ริส กล่าวในการรณรงค์ระดมทุนครั้งแรกของเธอ เพื่อลงชิงตำแหน่งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ว่า “มีการต่อสู้รออยู่เบื้องหน้าของเรา และเราตกเป็นฝ่ายเสียเปรียบในการแข่งขันครั้งนี้” เธอกล่าวเมื่อวันที่ 27ก.ค. ที่ผ่านมา “แต่นี่คือการรณรงค์หาเสียงที่มีพลังประชาชนคอยขับเคลื่อน และเรามีแรงผลักดันนั้นในตัว”
เชื่อว่าหากแฮร์ริสสามารถรักษาภาพลักษณ์ “อันเดอร์ด็อก” ในสายตาของชาวอเมริกันเอาไว้ได้ แน่นอนว่าเธอจะได้รับความเห็นอกเห็นใจจากสาธารณชน ซึ่งจะส่งผลให้คะแนนนิยมเพิ่มสูงขึ้น จนก้าวไปถึงชัยชนะในศึกเลือกตั้งประธานาธิบดีสหรัฐฯ ช่วงปลายปีนี้ได้แน่นอน
สมัครสมาชิก: เข้าสู่เว็บไซต์หรือแอปพลิเคชัน fun88 thai แล้วกรอกข้อมูลส่วนตัวเพื่อสมัครสมาชิก
ฝากเงิน: เมื่อสมัครสมาชิกเสร็จสิ้น ให้ทำการฝากเงินเข้าสู่บัญชีผู้ใช้ของคุณ สามารถเลือกใช้วิธีการฝากเงินที่หลากหลาย เช่น โอนผ่านธนาคาร บัตรเครดิต หรือกระเป๋าเงินออนไลน์
เลือกเกม: fun88 thai มีเกมและการเดิมพันหลากหลายประเภทให้เลือก เช่น กีฬา คาสิโนสด สล็อต และเกมโป๊กเกอร์
วางเดิมพัน: เลือกเกมที่คุณต้องการเล่นแล้ววางเดิมพันตามที่ต้องการ หากคุณเป็นมือใหม่ ควรเริ่มต้นด้วยการเดิมพันที่มีความเสี่ยงต่ำ
รอผลและรับรางวัล: หลังจากวางเดิมพันแล้ว ให้รอผลการเล่น หากคุณชนะเดิมพัน เงินรางวัลจะถูกโอนเข้าบัญชีผู้ใช้ของคุณทันที
กีฬาออนไลน์ อีสปอร์ต
Fun88 Sports จะมอบประสบการณ์การเดิมพันกีฬาที่ครอบคลุมและหลากหลายที่สุดแก่คุณ โดยเฉพาะการเดิมพันฟุตบอลออนไลน์
fun88 reward สำหรับผู้ใช้ใหม่
ขั้นตอนการรับโบนัส
การรับโบนัสสำหรับผู้ใช้ใหม่ที่ fun88 นั้นง่ายและไม่ซับซ้อน เพียงแค่ผู้เล่นทำการสมัครสมาชิกและยืนยันตัวตน จากนั้นทำการฝากเงินครั้งแรกตามขั้นตอนที่กำหนด ระบบจะทำการเครดิตโบนัสเข้าสู่บัญชีของผู้เล่นโดยอัตโนมัติ นอกจากนี้ผู้เล่นยังควรตรวจสอบเงื่อนไขและข้อกำหนดของโบนัส เพื่อให้เข้าใจถึงวิธีการใช้และการถอนเงินที่ถูกต้อง
ประสบการณ์การเล่นที่ดีขึ้น
โบนัสต้อนรับและ fun88 reward อื่นๆ ที่ผู้ใช้ใหม่ได้รับ จะช่วยให้ผู้เล่นมีประสบการณ์การเล่นที่ดีขึ้น มีโอกาสทดลองเล่นเกมหลายๆ ประเภท และมีทุนในการเริ่มต้นมากขึ้น สิ่งนี้จะช่วยให้ผู้เล่นรู้สึกมั่นใจและมีความสุขกับการเล่นเกมที่ fun88
